Page 14 - T.C. INKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK SB
P. 14

MAVİ GÖZLÜ ÇOCUK: MUSTAFA - I

             7.  Mustafa  Kemal’in  ailesi  yüzyıllar  önce  Anadolu’dan   9.  Mustafa Kemal’in çocukluğunun geçtiği Selanik şehri,
                 Rumeli’ye göç etmişti. İyi bir eğitim almış olan Ali Rıza   meşruti  düşünceye  sahip  aydınların  örgütlendiği  bir
                 Efendi,  gümrük  memurluğu  yapmıştı.  Daha  sonra     Osmanlı  kentiydi.  Manastır  şehri  ise  Yunanistan  ve
                 geçim sıkıntısı nedeniyle ticaretle uğraşmıştı. Zübeyde   Sırbistan’ın hâkimiyet kurmak için çatıştığı bir şehirdi.
                 Hanım ise ev hanımıydı. Okuma yazma bilen Zübeyde      Verilenlere  göre  bu  şehirlerin  Mustafa  Kemal’e
                 Hanım  oldukça  kültürlüydü.  Aile,  dönemin  şartlarına
                 göre orta hâlli yaşam süren bir Türk ailesiydi.        aşağıdaki özelliklerden hangisini kazandırdığı söy-
                 Verilen metne göre Mustafa Kemal ile ilgili aşağıda-   lenebilir?
                 kilerden hangisi hakkında bilgi edinilemez?            A)  Ülke sorunlarına duyarlı bir vatandaş olma
                A)  Ailesinin ekonomik durumu                           B)  Planlı ve programlı bir insan olma
                B)  Babasının yaptığı iş                                C)  Başarılı bir asker olma
                C)  Ortaokulu okuduğu şehir
                D)  Ailesinin geldiği yer                               D)  İleri görüşlü bir lider olma
















             8.  Mustafa  Kemal’in  doğup  büyüdüğü  ve  günümüzde
                 Yunanistan’ın  sınırları  içerisinde  kalan  Selanik,
                 Makedonya’nın  sosyal,  siyasi,  ekonomik  ve  kültürel
                 açıdan en gelişmiş şehriydi. Hem bir liman kenti olma-  10.  “Çocukluğuma  dair  hatırladığım  ilk  şey  okula  gitmek
                 sı  hem  de  demir  yolu  ile  ulaşımının  olması,  Selanik’i   meselesine aittir. Bundan dolayı annemle babam ara-
                 önemli bir ticaret merkezi hâline getirmişti. Nüfusunun   sında  okula  gitmem  konusunda  fikir  ayrılıkları  vardı.
                 çoğunluğu  Türk  olan  Selanik’te;  Yunan,  Ermeni,    Annem, mahalle mektebine gitmemi istiyordu. Babam,
                 Bulgar, Yahudi gibi çeşitli din, mezhep ve milletlerden   o zaman yeni açılan Şemsi Efendi Mektebine devam
                 insanlar bir arada yaşamaktaydı. Bu etnik ve kültürel   etmemi  ve  yeni  yöntemlere  göre  okumamı  istiyordu.
                 zenginlik şehirde farklı kültürlerin yan yana yaşaması-
                 na ortam sağlamıştı. Bu sayede Mustafa Kemal yeni      Nihayet  babam  bu  meseleyi  ustaca  halletti.  Önce
                 ve  farklı  fikirlere  karşı  açık  olan  bir  ortamda  yetişti.   mahalle mektebine başladım. Böylece annemin gönlü
                 Selanik,  Tanzimat  Dönemi’nden  itibaren  özgürlük  ve   alınmış oldu. Birkaç ay sonra da mahalle mektebinden
                 milliyetçilik  taraftarı  aydınların  yoğun  olarak  faaliyet   alınıp Şemsi Efendi Mektebine kaydedildim.”
                 gösterdiği bir şehir hâline geldi. Bu nedenle Osmanlının                              www.atam.gov.tr
                 Batı’ya açılan penceresi konumundaydı.
                                                                        Mustafa Kemal’in bu anlattıklarına bakılarak aşağı-
                 Verilen bilgilerden hareketle aşağıdaki yargılardan    dakilerden hangisine ulaşılamaz?
                 hangisine ulaşılamaz?
                                                                        A)  Osmanlı Devleti’nde eğitim öğretim alanında birlik
                 A)  Selanik’in yönetim ve ordu merkezi olmasında
                    tarihî geçmişinin etkisi vardır.                       yoktur.
                                                                        B)  Mustafa Kemal, Şemsi Efendi Mektebinde modern
                 B)  Mustafa Kemal’in farklı kültürleri tanımasında
                    Selanik önemli bir etkiye sahiptir.                    eğitim anlayışıyla yetişmiştir.
                 C)  Selanik, farklı etnik ve dinî kökenden gelen toplu-  C)  Mustafa Kemal’in öğrenim hayatıyla ilgili kararları
                    lukların birlikte yaşadığı bir şehirdir.               her zaman babası vermiştir.
                 D)  Selanik’in önemli bir ticaret merkezi hâline gelme-  D)  Mustafa Kemal, mahalle mektebinde kısa bir süre
                    sinde ulaşım imkânlarının varlığı etkili olmuştur.     eğitim görmüştür.


             12
   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19