Page 10 - T.C. INKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK SB
P. 10
UYANAN AVRUPA VE SARSILAN OSMANLI - II
5. Yeni ve Yakın Çağ’da Avrupa’da yaşanan gelişmelerin Osmanlı Devleti’ne olan etkileri için;
I. Coğrafi Keşifler, ticari gelirlerinin azalmasına neden olmuştur.
II. Sanayi İnkılabı, topraklarının Batılı devletlerin açık pazarı hâline gelmesine neden olmuştur.
III. Fransız İhtilali, dağılma sürecini hızlandırmıştır.
IV. Reform, topraklarında mezhep savaşlarını başlatmıştır.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) I ve II B) II ve III C) III ve IV D) I, II ve III
6. Osmanlıcılık fikri; Osmanlı Devleti’nin dağılmasını önlemek amacıyla devletin sınırları içinde yaşayanları hangi din veya
milletten olursa olsun tüm kesimleri kaynaştırarak bir Osmanlı milleti oluşturmayı amaçlar. Osmanlıcılık fikrini savunanlar,
Genç Osmanlılar Cemiyeti adı altında örgütlendiler. Başlıca temsilcileri Şinasi, Namık Kemal ve Ziya Paşa’dır. Cemiyet,
devleti yıkılmaktan kurtarmak için haklar bakımından herkesin eşit olması gerektiğini savunur. Meşrutiyet yönetimine
geçilmesini savunarak başta Balkan milletleri olmak üzere halkın tamamını yönetime katıp Osmanlı vatandaşı olma bilin-
cini yerleştirmeyi amaçlar. Osmanlıcılık düşüncesi, çeşitli milletlerin Osmanlı birliğinden ayrılmasıyla başarısız olmuştur.
Bu düşünce, Balkan Savaşları sonunda önemini kaybetse de Osmanlı Devleti’nin yıkılışına kadar varlığını sürdürmüştür.
Buna göre Osmanlı Devleti’nin aşağıdaki hangi özelliğinin bu akımın uygulanamamasında önemli bir rol oynadığı
söylenebilir?
A) Meşrutiyet ile yönetilmesi B) Yönetimin babadan oğula geçmesi
C) Çok uluslu bir yapıya sahip olması D) Güçlü bir ekonomiye sahip olmaması
7. On dokuzuncu yüzyıl, Osmanlı topraklarında birçok alanda değişimin yaşandığı bir dönemdi. Bu yüzyıldaki değişim ve
gelişmelerin etkisi, yirminci yüzyılın ilk yarısında da görüldü. Bu etkiler sonucunda yaşanan olaylar Osmanlı Devleti’nin
de geleceğini belirlemişti. On dokuzuncu yüzyılın sonlarında ve yirminci yüzyılın başlarında yabancı devletler, Osmanlı
ülkesindeki azınlıkların devlet otoritesine karşı isyan etmelerine ve iç barışın bozulmasına neden oldu. Bu duruma son
vermek isteyen Osmanlı aydınları tarafından önce Osmanlıcılık; ardından İslamcılık, Türkçülük ve Batıcılık gibi fikir akım-
ları ortaya atıldı.
Verilen metinde Osmanlı Devleti’nin hangi alandaki durumunun vurgulandığı söylenebilir?
A) Siyasi B) Askerî C) Ekonomi D) Kültürel
8. Mekteb-i Tıbbiye öğrencileri tarafından Yeni Osmanlılar çizgisinde çalışarak teşkilatlanan İttihat ve Terakki Cemiyeti,
daha sonra Mekteb-i Harbiye öğrencileri arasında yayıldı. Gizli faaliyet gösteren cemiyet üyeleri II. Abdülhamid yöne-
timine karşıydı. Fransız İhtilali’nin düşüncelerini kendilerine örnek alan İttihat ve Terakki Cemiyetinin siyasal amacı meşru-
tiyeti ilan edip Mebusan Meclisinin açılmasını sağlamaktı. İngiltere ve Rusya’nın Reval’de bir araya gelerek Makedonya
ve Boğazlar konusunda yaptıkları görüşmeler, İttihat ve Terakki Cemiyeti üyelerini tedirgin etmişti. Devleti dağılmaktan
kurtarmak için bir an önce meşrutiyetin ilan edilmesi gerektiğini düşünen cemiyet üyeleri ayaklandılar. İttihat ve Terakki
Cemiyetinin faaliyetleri neticesinde II. Abdülhamit 23 Temmuz 1908 tarihinde meşrutiyeti ikinci kez ilan etti ve Kanun-i
Esasi yeniden yürürlüğe girdi.
Verilen bilgilere göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?
A) 1908 yılında Türk tarihinin ilk anayasası hazırlanmıştır.
B) İttihat ve Terakki Cemiyeti meşrutiyet yanlısıdır.
C) İttihat ve Terakki Cemiyeti, Yeni Osmanlılar geleneğindendir.
D) Harp Okulu öğrencileri İttihat ve Terakki Cemiyetinin görüşlerini benimsemiştir.
8

