Page 119 - 8.SINIF TEMEL KİTAP TÜRKÇE
P. 119
Test 16
Parçada Anlam
TK TUR-043
1. Aşağıdaki metinlerden hangisinde kullanılan düşün- 3. Yazdığım yazılarla ilgili okuyucularımdan sık sık dönüt-
ceyi geliştirme yolu yanlış belirtilmiştir? ler alırım. Son yazımla ilgili bir okuyucumun dönütünü
sizinle de paylaşmak istiyorum: “Beni biraz şaşırttınız
A) Sinema; müzik, resim, heykel, edebiyat gibi sanatla-
rın hemen hepsinden daha fazla ilgiyle karşılanmak- çünkü yazılarınızda genellikle bilgi verme amacı güder-
ta. Sevilen bir filmi seyredenlerin sayısı; bir romanı siniz. Fakat bu yazınızda bizi yani okuyucularınızı bir ko-
okuyanların, bir müzik parçasını dinleyenlerin ya nuda ikna etmeye çalışıyorsunuz. Verdiğiniz örnekler ve
da bir resim ve heykel sergisini gezenlerin sayısına görüşlerini aktardığınız kişiler sayesinde bizi ikna etme
oranla çok daha fazla. (Karşılaştırma) konusunda başarılı olduğunuzu da söyleyebilirim.
Bu metne göre aşağıdakilerin hangisi söz konusu
B) Sıcak ve boğucu bir gündü. Gece yarısına kadar
sohbet ettiğim bir ahbabın evinden çıkmış, Kor- yazarın yazdığı son yazı olabilir?
don’da ağır ağır yürüyordum. Yol oldukça tenhaydı. A) Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti, Samsun ili sınırları
Gemilerin direkleri, kuru ağaç dalları gibi hafif hafif içinde bulunmaktadır. Bu kuş cenneti; pelikan, ley-
kımıldıyor; kayıkçıların yorgun konuşmaları gecenin lek, turna, balıkçıl gibi pek çok kuş türüne ev sahipli-
sessizliği içinde yankılanıyordu. (Benzetme) ği yapıyor. Kuş Cenneti, kuşların yanı sıra manda ve
sığır başta olmak üzere farklı hayvan türlerine de ev
C) Defalarca işittik. “Derdimi anlatamıyorum” derler.
Derdini anlatamadığını söyleyen biri şu almaşıklar- sahipliği yapıyor.
dan birini kastediyor olabilir. Bir, derdini anlatacak B) Gelişen teknolojiye dayanmaya çalışan meslekler-
birini bulamamıştır. İki, derdini anlatmıştır fakat mu- den biri de süpürgecilik. Dede mesleği olarak sü-
hatap onun ne demek istediğini anlamamıştır. Üç, pürgecilik mesleğini sürdüren Mustafa Çubukçu
kendisi derdini anlatmayı başaramamıştır. (Tanık “Ne kazandıysak bu mesleği yaparak kazandık ama
gösterme) son zamanda işlerimiz iyice düştü.” diyerek yaşa-
dıkları zorluğa dikkat çekiyor.
D) Türk dilinin en eski izleri Sümer kaynaklarındaki
Türkçe sözlerdir. MÖ 3100-MÖ 1800 yılları arasına C) Sahip olduğumuz en büyük değerin sağlığımız oldu-
ait Sümerce metinlerde 300’den fazla Türkçe söz ğunuz aslında hepimiz biliyoruz. Bir düşünür “Gü-
yer almaktadır. Sümerceyle Türkçedeki ortak sözler cün ve mutluluğun temeli sağlıktır.” sözü ile sağlığın
ya ortak kökenden gelmektedir ya da alışveriş sonu- önemini dile getirmiş. O hâlde sağlığınızın kıymetini
cu ortaya çıkmıştır. Hangi ihtimal doğru olursa olsun bilin. Sağlığınıza zarar verecek her şeyden kaçının.
Türk dilinin kökenine ait ilk verilerin MÖ 2000-3000 Aksi hâlde ciddi sorunlar yaşayabilirsiniz.
arasına olduğu ortaya çıkmaktadır. (Sayısal veriler- D) Çevre kirliliğine yol açan birçok neden var. Sanayi-
den yararlanma) leşme, göç, fosil yakıtların ve kimyasal maddelerin
kullanımı bunlardan birkaçı. Prof. Dr. Mustafa Öz-
türk “Böyle giderse çevre yaşanmaz hâle gelecek.”
2. Son zamanlarda adını çekilen dizi filmlerle duymaya sözleriyle bizi uyarıyor. Bu uyarıya kulak vermeli ve
başladığımız Cumalıkızık; 700 yıllık bir Osmanlı köyü. çevremizi temiz tutmalıyız.
2014’te Dünya Mirası olarak tescil edilen bu tarihî köy;
Kızık köyleri içinde en çok tanınanı ve en çok turist çe-
kenidir. Bursa’ya 11 km uzaklıkta olan Cumalıkızık’a, 4. TDK’ye göre sevilen, güvenilen, yakın arkadaş gibi an-
Bursa şehir merkezinden 90 dakikada bir kalkan bele- lamları olan dost kelimesi Türkçedeki en eski Farisi ke-
diye otobüsleri ile ulaşım sağlanabiliyor. Bu tarihî köyün limelerden biridir. Belki gündelik hayatta kullanımı çok
girişinde köy ürünlerinin satıldığı bir pazar var. daha eski fakat bu kelimeye ilk defa Türkçenin en eski
yazılı metinlerinden Kutadgu Bilig’de rastlıyoruz. Yusuf
Bu metinle ilgili;
Has Hacib “Düşman biricik de olsa, onun zararı bindir;
I. Örneklendirme yapılmıştır. binlerce dostun olsa bile, daima bir tanesi eksiktir.” di-
II. Benzetmeye başvurulmuştur. yor dost için.
III. Sayısal verilerden yararlanılmıştır. Bu parçada aşağıdaki düşünceyi geliştirme yolların-
yargılarından hangileri söylenebilir? dan hangilerine başvurulmamıştır?
A) Yalnız I B) Yalnız III A) Tanımlama B) Tanık gösterme
C) I ve II D) II ve III C) Örneklendirme D) Karşılaştırma
117