Page 92 - 7..SINIF TEMEL KİTAP TÜRKÇE

3. Bölüm 7. Sınıf Türkçe

DİL VE ANLATIM / HİKÂYE UNSURLARI / ANLATIMDA BAKIŞ AÇILARI

Hikâye Unsurları
Hikâye edici yani olay çevresinde gelişen yazı türlerinde olay, yer (mekân), zaman ve kişiler olmak üzere dört temel unsur
bulunur. Bu unsurlara hikâye unsurları denir.
• Olay: Hikâyede ele alınan yaşantı ya da duruma “olay” denir.
• Kişiler: Hikâyedeki olayın oluşmasını sağlayan ya da olayı yaşayan kişilerdir.
• Yer (Mekân): Olayın yaşandığı çevre yahut mekândır.
• Zaman: Olayın yaşandığı dönem, an, zamandır.

Etkinlik-1

Aşağıdaki metinlerde yer alan hikâye unsurlarını işaretleyiniz.
a. Işığı yakmadım çünkü kardeşim uyuyordu. Odaya b. Berber, dükkânındaki koltukta dinleniyordu. Kapı
ağır bir cips kokusu sinmişti. Bu kokuya kardeşimin gıcırtı ile açılınca dikkatini kapıya verdi. Saçı saka-
horultusu eşlik ediyordu. Dayanamadım, ışığı açtım. lı karışmış bir adam içeri girip boş koltuğa oturdu.
Bir de ne göreyim, kaloriferden sızan su bütün odayı Berber, isteksizce yerinden kalkıp adamı tıraş et-
ıslatmış. meye başladı.

Zaman Mekân Olay Kişi Zaman Mekân Olay Kişi

Anlatımda Bakış Açıları
Roman, hikâye, masal gibi olay anlatımına dayalı metinlerde olaylar bir anlatıcının bakış açısıyla anlatılır. Bu bakış açılarını şu
şekilde sıralayabiliriz:
1. Kişi Ağzıyla Anlatım: Metindeki olayların yine metindeki kahramanlardan birinin ağzından anlatıldığı bakış açısıdır. Anlatıcı,
kendi dil ve üslubunu kullanır ve birinci tekil kişi ağzından (ben/biz diliyle) konuşur.
3. Kişi Ağzıyla Anlatım: Metindeki olayların metnin dışındaki gözlemci tarafından anlatıldığı bakış açısıdır. Olaylar, üçüncü kişi
ağzından (o/onlar diliyle) anlatılır. Anlatıcı, metindeki kahramanlardan biri değildir. Sadece gördüklerini anlatır.

Etkinlik-2

Aşağıdaki metinlerin kaçıncı kişiyle anlatıldığını altlarındaki boşluklara yazınız.
a. Bu küçük balıkçı kasabası geniş bir koyun kıyısındaydı. b. Bilmiyorum aradan ne kadar zaman geçti. Belki altı ay…
Beyaz badanalı eski yapılar kumsalı kucaklardı. Kum- Belki bir yıl… Mıstık’la kan kardeşi olduğumu neredey-
salda mavili beyazlı tekneler çekili dururdu. Çok uzun se unutmuştum. Yine birlikte oynuyor, okuldan eve bir-
zamandan beri buradaydı bu tekneler. Kasabadaki in- likte dönüyorduk. Bir gün hava çok sıcaktı. Büyük Hoca
sanlar geçimlerini bu balıkçı tekneleriyle sağlardı. Bu- bizi okuldan erken bıraktı. Tıpkı perşembe günü oldu-
teknelerin baş ve arka bölümleri hafif kıvraktı. Ortadaki ğu gibi… Mıstık’la sokağın tozları içinde yavaş yavaş
yuvaya da yelkeni açmak için bir direk dikilmişti. yürüyorduk. Ben fesimin altına mendilimi koymuştum.
Terimi silemediğim için yüzüm sırılsıklamdı.

................................................................................... ...................................................................................

90