Page 60 - 7..SINIF TEMEL KİTAP TÜRKÇE

2. Bölüm 7. Sınıf Türkçe

TANIM / UYARI / İÇERİK / VARSAYIM / İHTİMAL / ÜSLUP / ELEŞTİRİ / ÖZ ELEŞTİRİ / ÖN YARGI / ÖNERİ / AŞAMALI DURUM CÜMLELERİ

Örnekler:
1. Tanım Cümleleri Örnekler:
Bir varlığı ya da kavramı tanıtan, özelliklerini ya da nitelikleri- Sanatçının deyimleri ve yöresel söyleyişleri sıkça kullanması,
ni bildiren cümlelere “tanım cümlesi” denir. Tanım cümleleri eserlerini zenginleştiriyor.
“Bu nedir?” sorusuna yanıt verir. Yazar, eserlerini akıcı ve samimi bir dille kaleme almış.
Örnekler:
Örnekler:
Bilimsel bir gerçeği göstermek, bir yasayı doğrulamak, bir 7. Eleştiri Cümleleri
varsayımı kanıtlamak amacıyla yapılan işlemlere deney denir. Bir insanın, bir eserin, bir konunun doğru ve yanlış yanlarını
Görme bozukluğu olanların daha iyi görmesini sağlayan, bir bulup göstermek amacıyla kurulan cümlelere “eleştiri cüm-
çerçeveye yerleştirilmiş çift camdan oluşan araca gözlük denir. lesi” denir.
Örnekler:
2. Uyarı (İkaz) Cümleleri Örnekler:
Bir kimsenin herhangi bir olumsuz davranışta bulunmasını Kullandığı bazı ifadeler hikâyenin başarısına gölge düşürmüş.
önlemek amacıyla kurulan cümlelere “uyarı cümlesi” denir. Ünlü müzisyen son bestesiyle Altın Plak ödülünü sonuna ka-
Örnekler: dar hak etti.
Örnekler:
Balkon demirleri sağlamlaştırılana kadar orada oynamayın.
Arabanın bakımını yaptırmadan sakın yola çıkmayın! 8. Öz Eleştiri Cümleleri
3. İçerik Cümleleri Kişinin kendine yönelik yaptığı eleştiri cümlelerine “öz eleştiri
Metinde ne anlatıldığı, neyden bahsedildiğini bildiren cümle- cümlesi” denir.
Örnekler:
lere “içerik cümlesi” denir. “Metin neyi anlatıyor?” sorusunun Örnekler:
cevabı içerik cümlesidir. Büyüklerin sözüne kulak asmadığım için bu hâllere düştüm.
Örnekler: İşlerimi zamanında tamamlasaydım bu kadar zor duruma
Örnekler:
Şair, annesine duyduğu özlemi dile getirmiş. düşmezdim.
Yazar, son makalesinde sosyal dayanışma konusuna değinmiş.
4. Varsayım Cümleleri 9. Ön Yargı (Peşin Hüküm) Cümleleri
Bir olayı veya durumu gerçekleşmediği hâlde gerçekleşmiş gibi Herhangi bir kimseyle veya bir şeyle ilgili olarak önceden edi-
gösteren cümlelere “varsayım cümlesi” denir. Bu cümlelerde nilmiş yargıları bildiren cümlelere “ön yargı cümlesi” denir.
“diyelim ki, farz et ki, tut ki, kabul edelim” gibi ifadeler bulunur. Örnek:
Örnek:
Örnekler:
Örnekler: Üniversite sınavında derece yapacağına adım gibi eminim.
Sınavı kazandığını düşünelim, hangi okula gidersin o zaman? Turgut Özal Caddesi’ne açtığı kafe yakında iflas eder.
Bir an takımın şampiyon olduğunu düşünelim.
5. İhtimal (Olasılık) Cümleleri 10. Öneri Cümleleri
Bir şeyin olabilmesi durumunu anlatan cümlelere “ihtimal Bir sorunu çözmek ya da herhangi bir şeyi olduğundan daha
cümlesi” denir. İhtimal cümlelerinde olay ya da durum ger- iyi duruma getirmek için öne sürülen düşünceleri ifade eden
çekleşebilir de gerçekleşmeyebilir de. Bu cümlelerde kesinlik cümlelere “öneri cümlesi” denir.
Örnek:
anlamı yoktur. Örnek:
Örnekler:
Örnekler: Kitaba birkaç görsel eklense daha güzel olur.
Bu elbiseyi dikmek için iki metre kumaş gerekebilir. (Kesin Kahveyi kısık ateşte pişirmeyi de dene.
değil)
Özür dilersen ablan seni affedebilir. (Kesin değil) 11. Aşamalı Durum Cümleleri
6. Üslup Cümleleri Bir durumun iyi ya da kötü yönde giderek değiştiğini bildiren
Bir sanatçının kendine özgü dil ve anlatım özelliklerine, ifade cümlelere “aşamalı durum cümlesi” denir.
Örnek:
biçimine; görüş, duyuş, anlayış ve anlatıştaki tarzına “üslup” Örnek:
denir. Herhangi bir metne yönelttiğimiz “Nasıl anlatılmış?” Çocuklar günden güne büyüyor.
sorusu, üslupla ilgili ifadeleri bulmamıza yardımcı olur Havalar giderek ısınıyor.

58