Page 62 - 7..SINIF TEMEL KİTAP TÜRKÇE

2. Bölüm 7. Sınıf Türkçe

DUYGU BİLDİREN CÜMLELER

1. Yakınma Cümleleri 5. Azımsama Cümleleri
Bir kişi, olay ya da durumdan duyulan hoşnutsuzluktan do- Bir şeyin umulandan az olduğunu, miktarının yetersizliğini
ğan şikâyetleri dile getiren cümlelere “yakınma cümleleri” bildiren cümlelere “azımsanma cümleleri” denir.
denir. Yakınma cümlelerinde şikâyet edilen durum, üçüncü
Örnek:
kişiyle paylaşılır. Örnek:
İki tane ekmek beş kişinin dişinin kovuğuna bile yetmez.
Örnekler:
Örnekler: Senin verdiğin haftalıkla artık beş kilo yağ bile alınmıyor.
Uyarsam da sözlerimi dikkate almaz ki!
Emre, sürekli arkadaşlarını rahatsız ediyor. 6. Şaşırma Cümleleri
Beklenmedik bir durum veya olay karşısında hissedilen duy-
2. Sitem Cümleleri guyu anlatan cümlelere “şaşırma cümleleri” denir.
Bir kimseye, yaptığı bir hareketin veya söylediği sözün üzün-
tü, alınganlık, kırgınlık vb. duygular uyandırdığını öfkelenme- Örnekler:
Örnekler:
den belirten cümlelere “sitem cümleleri” denir. İlkokul öğretmenimi birden karşımda görünce ağzım açık
kaldı.
Örnekler:
Örnekler: Yirmi kilometrelik yolu üç saatte yürümeyi nasıl başardın?
Hani evin tadilatında bana yardım edecektin.
Bursa’ya kadar gelmiş de beni görmeden dönüp gitmiş. 7. Beğeni Cümleleri
Bir olay veya durumdan duyulan memnuniyeti dile getirilen
3. Gerçekleşmemiş Beklenti Cümleleri cümlelere “beğeni cümleleri” denir.
Bir eylemin beklediğimiz gibi sonuçlanmadığını bildiren cüm-
Örnekler:
lelere “gerçekleşmemiş beklenti cümleleri” denir. Örnekler:
Evin öyle güzel ve geniş bir bahçesi var ki içinden çıkmak
Örnekler: istemezsiniz.
Örnekler:
Ödevlerimi bir saat içinde tamamlarım sanmıştım. (Ödevlerini Bir öğrenci ancak bu kadar tertipli ve düzenli olabilir.
bir saat içinde tamamlayamamış.)
Eskişehir gezisine Ezgi de gelir sanmıştım. (Eskişehir gezisi- 8. Pişmanlık Cümleleri
ne Ezgi gelmemiş.) Geçmişte yapılan bir işten ya da davranıştan duyulan rahat-
Fön: “Beklenti” anlamı taşıyan cümlelerle “gerçekleşmemiş sızlığı dile getiren cümlelere “pişmanlık cümleleri”denir.
beklenti” ifade eden cümleleri birbirine karıştırmamalıyız.
Örnekler:
Örnekler:
Örnekler: Örnekler:
Bu yıl tarladan bol mahsul almayı umuyoruz. Arkadaşıma kefil olmasaydım bu sıkıntıları yaşamazdım.
(Beklenti cümlesi) Keşke annemi üzecek sözler söylemeseydim.
Bu yıl tarladan bol mahsul alacağımızı umuyorduk.
(Gerçekleşmemiş beklenti cümlesi) 9. Hayıflanma Cümleleri
Sahip olduğumuz şeyleri iyi değerlendirememekten ya da
4. Küçümseme Cümleleri kaybetmekten dolayı duyduğumuz üzüntüyü anlatan cümle-
Bir kişiyi, olayı ya da durumu değersiz görme, hafife alma, lere “hayıflanma cümleleri” denir.
önemsememe anlamı bildiren cümlelere “küçümseme cüm-
leleri” denir. Örnekler:
Örnekler:
Örnekler:
Örnekler: Günlerin su gibi aktığını nasıl da fark edemedim!
Bizimkisi kendini çok zeki biri sanıyor. Stadyumun yanındaki daireyi zamlanmadan önce almalıymışız.
Sen kim, koskoca şirketi yönetmek kim!

60