Page 18 - 7..SINIF TEMEL KİTAP TÜRKÇE

1. Bölüm Sözcükte ve Söz Öbeklerinde Anlam

Etkinlik-1 7. Nicel ve Nitel Anlamlı Sözcükler
Aşağıda verilen cümlelerdeki eş sesli (sesteş) sözcükle- Varlıkların ya da kavramların sayılabilen, ölçülebilen, azalıp
rin altını çiziniz. çoğalabilen özelliklerini belirten sözcüklere nicel anlamlı söz-
1. Elimdeki bütün parayı bu eve yatırdım. cükler; sayılamayan, ölçülemeyen niteliğini belirten sözcük-
2. Abim sol dizinden iki kez ameliyat oldu. lere ise nitel anlamlı sözcükler denir.
3. Ne yazık ki toplantıya biraz geç kaldık.
Örnekler:
4. Köyümüze giderken çay kenarında dinlendik. Örnekler:
5. Genç adam elindeki bezle masayı siliyordu. Sıcak bir çaya kim hayır diyebilir ki? (Nicel)
6. Dünkü dolu, ekinlerini vurduysa mahvolduk. Dün akşam ailecek güzel bir yemek yedik. (Nitel)
7. Küçücük bir arabaya dokuz kişi bindi. Arkadaşlarına çok ağır sözler söylemiş. (Nitel)
8. Abim tıp fakültesini kazanınca ben de sevindim. İş yerine en yakın apartmandan ev kiralamış. (Nicel)

5. Somut Anlamlı Sözcükler Fön: Bir sözcüğün nicel ya da nitel anlamlı olması, sözcüğün
Beş duyu organımızdan herhangi biriyle algılayabildiğimiz kullanıldığı cümleye bağlı olarak değişebilir. Bu nedenle söz-
varlıkları karşılayan sözcüklere somut anlamlı sözcükler de- cüğün cümlede ifade ettiği anlamı yorumlamadan sözcüğün
nir. nicel veya nitel olduğuna karar verilemez.
Örnek:
Örnekler: Örnek:
Örnekler:
televizyon, kanepe, ses, ışık, koku… • Kendisine ince bir kumaştan gömlek diktirdi.
Nicel
6. Soyut Anlamlı Sözcükler • Evin ince bir temizliğe ihtiyacı vardı.
Beş duyu organımızdan herhangi biriyle algılayamadığımız Nitel
kavramları ifade eden sözcüklere soyut anlamlı sözcükler
denir. Etkinlik-3
Örnekler: Aşağıdaki cümlelerde geçen altı çizili sözcüklerin anlam
Örnekler:
korku, sevgi, öfke, huzur, umut… özelliklerini örnekteki gibi işaretleyiniz.
Cümleler Nitel Nicel
Etkinlik-2
Aşağıda verilen cümlelerdeki altı çizili sözcüklerin hangi 1. Seni küçük duruma düşürdüğüm 3
anlamda kullanıldığını ilgili bölüme “3” işareti ile işaret- için özür dilerim.
leyiniz.
2. Bu koli çok ağır, sakın kaldırma!

Cümleler Somut Soyut 3. Kitap okumayan insanların bakış
1. Bu romanın büyülü bir üslubu var açısı geniş olmaz.
3
sanki. 4. En lezzetli yemekleri elbette be-
2. Küçük kız yüksek sesle şarkı söy- nim annem yapıyor.
lüyordu. 5. Kütüphanedeki en kalın kitabı

3. Kırmızı boyalı bir sandalla denize okumayı planlıyordu.
açıldık.

4. Çocuklar için nitelikli masal kitap- 8. Yansıma Sözcükler
ları arıyordu. Doğada yer alan bir sesin taklit edilmesiyle ortaya çıkan söz-
cüklere yansıma sözcükler denir.
5. Adamın soğuk tavırlarından herkes
Örnekler:
rahatsız olmuştu. Örnekler:
Çocuklar fısır fısır konuşuyordu.
6. Bu sisli havada araba sürmek çok
Bu cümledeki “fısır fısır” sözcüğü bir sesin taklit edilmesiyle
tehlikeli.
oluştuğu için bir yansıma sözcüktür.
16