Page 104 - 7. SINIF TK SOSYAL BİLGİLER
P. 104
Test-4
ÖZGÜR DÜŞÜNCENİN BİLİME KATKISI
1. Birey düşüncelerini açıklamaya zorlanmamalıdır. Bireyin, düşüncelerini serbestçe açıklaması fikir hürriyeti kapsamına
girdiği gibi herhangi bir konudaki fikir ve kanaatlerini açıklamaması için de düşünce hürriyeti çerçevesinde görüş bildiril-
miştir. Bir kimseye belli bir konudaki düşüncen nedir, onu açıkla diye zorlamada bulunamaz. Bireyin kanaat ve fikirleri en
değerli varlığıdır. İsterse onları yazılı veya sözlü olarak açıklar, istemezse açıklamaz. Bu durum tamamen bireye kalmış
bir konudur. Nitekim T.C. 1982 Anayasası’nın 25. maddesinde şöyle denmiştir. “Her ne sebeple ve amaçla olursa olsun
kimse, düşünce ve kanaatlerini açıklamaya zorlanamaz.”
www.dergipark.org (Düzenlenmiştir.)
Buna göre düşünce özgürlüğü ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?
A) Gelişmiş ülkeler düşünce özgürlüğünü kanunlar ile koruma altına almışlardır.
B) Kişi fikirlerini açıklamak için istediği yolu seçebilir.
C) Düşünce özgürlüğü yasalar tarafından güvence altına alınmıştır.
D) İnsanlara fikirlerini paylaşma ya da paylaşmama konusunda baskı uygulanamaz.
2.
Sokrates, yaşadığı dönemde eleştirel yaklaşımlarıyla herkesin dikkatini çekerken bir kısım insanlar tarafından
da aşağılayıcı hakaretlere uğramıştır. Eğri ve doğruyu tanımlaması, araştırıp ortaya çıkarması bilgi ve erdeme
verdiği önem ve sorgulayıcı tavrı Sokrates’i sevilmeyen ve istenmeyen bir adam yapmıştır. Sokrates, yazar-
ların bilgisizliğini, filozofların yetersizliğini yüzlerine vurmuştur. Toplumda Tanrı diye inanılan şeyleri sorgula-
maya başlamış ve insanların içgüdüleriyle hareket ederek menfaatleri (çıkarları) doğrultusunda zorbaca bir
hayat yaşadığını ortaya koymuştur.
Genel ağ haberi (Düzenlenmiştir.)
Buna göre düşünce özgürlüğü ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?
A) Her ne sebeple olursa olsun kimse düşüncelerini paylaştığı için yargılanmamalıdır.
B) Çağdaş toplumlarda insanların düşüncelerini açıklama özgürlüğü yasalar tarafından korunmaktadır.
C) Baskıcı toplumlarda insanların fikirlerini paylaşması suç sayılmıştır.
D) Düşünce özgürlüğünün tarihteki serüvenine bakıldığında önemli isimler dikkat çekmektedir.
3. Düşünce özgürlüğünün Avrupa’daki gelişimine baktığımızda temel dayanak noktası olarak Montesquieu’yu görmek ge-
rekir. Nedeniyse Avrupa’daki Aydınlanma Çağı’nın başlangıcının Montesquieu’nun öğretileri üzerine kurulmasıdır. Kişinin
düşüncelerini özgürce açıklamasını en temel hak olarak gören düşünür, demokrasinin gelişmesi ve doğru işlemesi için
atılacak ilk adımın bu olduğunu da birçok yazısında dile getirmiştir. Bu düşünce hareketiyle yola çıkılan Fransa toprakla-
rında birçok devrim gerçekleşmiş, Fransız İhtilali’nin ışığı alevlenmiş ve insanlar ilk defa “hak, hukuk, millet, hürriyet, yasa,
kuvvetler ayrılığı, demokrasi vb.” kavramla tanışmıştır.
Buna göre Montesquieu’nun düşünceleri ile ilgili,
I. Toplumların gelişmesi, insanların düşüncelerini korkmadan açıklayabilmesiyle mümkün olacağını belirtmiştir.
II. Baskıcı yasa düzeninin egemen olduğu toplumların güçlü olduğunu söylemiştir.
III. Eşit ve adil bir ülkede yaşayabilmeleri için insanlara düşünce ve inanç özgürlüğü tanınmasını savunmuştur.
yargılarından hangileri söylenebilir?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III
133

