Page 12 - 6_SOSYAL_TK

Test-1 Toplumdaki Rollerim - Bizi “Biz” Yapanlar

5. Bireyler hayatları boyunca çeşitli roller üstlenirler ve bu 7. Hayat, büyük bir takım oyununda aldığımız rolün yerine
rollerin toplum tarafından yapılması beklenen, yapılma- getirildiği sahne gibidir. Bizler de bu oyun içinde aldığı-
sına izin verilen veya yasaklanan yanları olur. mız rolleri sahnelerken pek çok kişiyle takım oluşturu-
1. Beklenen davranış: Rol sahibi bireyin yerine getir- yoruz. Zaman zaman da kendi içimize dönüyoruz. Kimi
mesi beklenen davranışlardır. Beklenen davranış takımlarda rolümüz bellidir. Annemizin ve babamızın
olmazsa hiçbir rol yerine getirilemez. Örneğin üni- çocuğu, okulumuzun öğrencisi, iş yerimizin çalışanı, bir
versite öğrencisinin rolü dersleri dinlemesini ve sı- de bunun dışında seçtiğimiz ya da seçildiğimiz roller
navlara girmesini gerektirir. var. Örneğin evin yaramazı, okulun çalışkan öğrencisi

2. İzin verilen davranış: Toplum ya da grup, rol davra- iş yerinin iş koliği gibi…
nışlarına aşırı katı kurallar getirmez. Örneğin üniver- Genel ağ haberi
site öğrencisi seçmeli ders alabilir.
Metne göre üstlendiğimiz rollerde;
3. Yasaklanan davranış: Toplum bu davranışlara karşı
yaptırım uygular. Örneğin öğrencinin sınıf düzenini I. iş birlikçi olma,
bozmasına ya da okul eşyalarına zarar vermesine II. farklılık gösterme,
izin verilmez.
III. sorumluluk gerektirme
Birey beklenen davranışlara uyum gösterirken, ya-
saklanan davranışlardan kaçınarak toplumsal rolü- özelliklerinden hangilerinin ortak olduğu söylene-
nü uygun şekilde gerçekleştirilebilir. mez?
Gönül İÇLİ, Sosyolojiye Giriş, s.103 A) Yalnız I B) Yalnız III
Metne göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşı- C) I ve II D) I ve III
lamaz?
A) Rollerin gerçekleşebilmesi beklenen davranışlarla
ilişkilidir.
8. Kültür dediğimizde aklımıza birçok kavram gelmekte-
B) Sadece üniversite öğrencilerine karşı izin verilen
dir. Kültür, toplumların tarihsel süreç içinde ürettiği,
davranışları uygulanabilir.
kuşaktan kuşağa aktardığı maddi ve manevi özellikler
C) Yasaklanan davranışlarda bulunan kişilere karşı bütünüdür. Kültür bir milleti diğer milletlerden ayıran
yaptırım uygulanır. yaşam tarzı, duygu ve düşüncelerin oluşturduğu ortak
D) Beklenen davranışlara uygun davranış göstermek değerleri içine alır. İçinde bulunduğumuz toplumun
için yasaklanan davranışlardan kaçınmak gerekir. kimliğini kültürümüz oluşturur. Birey yaşadığı toplumun
kültürel özelliklerini ilk olarak ailesinden, daha sonra ait

6. Tokat’ın Pazar ilçesinde havaların ısınmasıyla yaylalara olduğu farklı gruplardan öğrenir. Bu öğrenme süreci
çıkan besiciler, Yılankaya Yaylası’nda hayvanlarının yaşamımız boyunca devam eder. İçinde yaşadığımız
yünlerini kırkıp yazlık bakımlarını yapmaya başladı. toplumun kültürünü öğrendikçe toplumun diğer birey-
Pazar ilçesinde kış mevsiminde ahırlarda beslenen leriyle daha sağlıklı iletişim kurarız.
küçükbaş hayvanlar, karların erimesiyle zengin bitki Verilen bilgilere göre kültür kavramının;
örtüsüne sahip yüksek rakımlı yaylalara çıkarılıyor. Kış
mevsiminin ardından hayvanlarını yaylalarda otlatmaya I. geçmişi yansıtma,
başlayan besiciler, koyunların et ve süt veriminin art- II. toplumdan topluma değişkenlik gösterme,
ması için koyun yünlerinin kırkılması işlemlerine başla- III. toplumsal birlikteliğin oluşmasına katkı sağlama
dı.
Genel ağ haberi özelliklerinden hangilerine sahip olduğu söylenebi-
lir?
Verilen haberde aşağıdaki kültürel değerlerimiz-
den hangisi üzerinde durulmuştur? A) Yalnız I B) Yalnız II

A) Din B) Dil C) Tarih D) İmece C) I ve III D) I, II ve III

10