Page 77 - 8.SINIF TEMEL KİTAP FEN BİLİMLERİ
P. 77

5. ÜNİTE                                                                     8. Sınıf Fen Bilimleri
 NOTLARIM
 NOTLARIM
                                                MAKARALAR VE PALANGA



                                              Basit Makinelerin Genel Özellikleri


                                                           İşten ve         Kuvvetten
                       Canlı            İş yapma                                                Kuvvetin
                      gücü ile           kolaylığı        enerjiden         veya yoldan         yönünü
                                                           kazanç
                       çalışır.          sağlar.                             kazanç           değiştirebilir.
                                                          sağlamaz.         sağlayabilir.


                                                                Kuvvet Kazancı Oranı = Yükün ağırlığı / Kuvvet



                                     Yük (P) kendinden                   Kuvvetin (F) aldığı
                                      daha küçük bir      Kuvvetten                         Yoldan kazanç
                   Kuvvetten kazanç    kuvvet (F) ile     ve Yoldan      yol, yükün (P) aldığı   olursa kuvvetten
                   olursa yoldan aynı   dengelenirse,                      yoldan az ise   aynı oranda kayıp
                   oranda kayıp olur.                      Kazanç          yoldan kazanç
                                     kuvvetten kazanç      Durumu             vardır.           olur.
                                         vardır.


                         Kuvvetten kazanç oranında yoldan kayıp vardır.




          Sabit Makara                                         Hareketli Makara



                                                 Kuvvet                      Kuvvet
                             Kuvvetin yönünü
                                değiştirir.                                         Kuvvetin yönünü
                                                                                      değiştirmez.
                                              Kuvvetten kazanç ya
                                              da kayıp sağlamaz.                                    Kuvvetten 2 kat
                          Yoldan kazanç ya da                                          Yoldan 2 kat   kazanç sağlar.
                            kayıp sağlamaz.
          Kuvvet                      Kuvvet                                           kayıp sağlar.
                                              Kuvvet = Yük                                          Kuvvet = Yük/2
                                                Yük                         Yük
                 Yük                          Yük




          Palangalar
           1. düzenek                                 PALANGALAR                                    2. düzenek

                                Düzenek                 Özellikleri               Düzenek
                 F  4h
           F  F             Yükü yukarı çeken        Hareketli ve sabit       Yükü yukarı çeken hare-
                    F       hareketli makaraya bağlı   makaralardan oluşan    ketli makaraya bağlı ip   F  F  F
                            ip sayısı 4 tane olduğu   bileşik makinedir.      sayısı 3 tane olduğu için        3h
                            için kuvvet kazancı 4’tür.  Kuvvetten kazanç sağlar.  kuvvet kazancı 3’tür.
                            Cismin h kadar yukarı    Yükü yukarı çeken        Cismin h kadar yukarı çık-
                            çıkması için kuvvetin    hareketli makaraya bağlı   ması için kuvvetin uygulan-
                            uygulandığı ip 4h kadar   ip sayısı kuvvet kazancı-  dığı ip 3h kadar çekilmelidir.
              G   h         çekilmelidir.            na eşittir.              Kuvvetin yönü değişir.    G   h
            G = 4F          Kuvvetin yönü değişmez.                                                   G = 3F


                                                                                                               193
   72   73   74   75   76   77   78   79   80   81   82