Page 85 - 7..SINIF TEMEL KİTAP TÜRKÇE

3. Bölüm 7. Sınıf Türkçe

YARDIMCI DÜŞÜNCE

Ana düşüncenin daha iyi anlaşılabilmesi için onu destekleyen düşüncelere yardımcı düşünce denir. Bir paragrafta tek ana
düşünce vardır ancak ana düşünce etrafına kümelenmiş birden fazla yardımcı düşünce bulunur. Yardımcı düşünce soruları
“Hangisine değinilmemiştir? Hangisi söylenemez? Hangisi çıkarılamaz? vb.” soru kalıplarıyla karşımıza çıkar.
Yardımcı düşünce sorularını çözerken şu hususlara dikkat etmeliyiz:
• Yardımcı düşünce soruları genellikle olumsuz -değinilmemiştir, ulaşılamaz vb.- soru kökleriyle karşımıza çıkar.
• Bu tip sorularda önce soru metnini, sonra paragrafı, daha sonra da seçenekleri okumalıyız. Bu işlemden sonra seçenekler-
deki ifadeleri paragraftaki cümlelerle tek tek eşleştirmeliyiz.
• Paragrafı okurken anahtar kelimelerin altını çizebiliriz fakat paragrafın tamamının altını çizmekten kaçınmalıyız.

Örnek:
Örnek:
Mısırlılar çok eski dönemde güneş saati kullanırlardı. Geceleri ise saatin yaklaşık olarak kaç olduğuna, gün batımından gün do-
ğumuna kadar sırayla beliren 12 yıldızı gözlemleyerek karar verirlerdi. Gece 12 parçaya bölündüğünden gündüz de 12 parçaya
bölünürdü ve böylece bir günde 24 bölüm olurdu. Günümüzde artık güneş ya da yıldız saatini kullanmasak da bir gün hâlâ 24
saattir. 24 saatlik sistemin değişmemesi, 24’ün çok sayıda eş parçaya ayrılabilen bir sayı olmasıyla ilgilidir.
Bu metinde aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?
A) Mısırlıların gökyüzünü incelediğine B) Günümüzde güneş saatinin kullanılmadığına
C) Bir günün neden 24 bölüme ayrıldığına D) Güneş saatini Mısırlıların icat ettiğine

Çözüm:
Çözüm:
Seçeneklerde verilenlerle metindeki cümleleri eşleştirdiğimiz zaman metnin ikinci cümlesinden hareketle “A” seçeneğine ula-
şabiliriz. Metinde geçen “Günümüzde artık güneş ya da yıldız saatini kullanmasak da bir gün hâlâ 24 saattir.” cümlesinden
hareketle “B” seçeneğine ulaşabiliriz. Metnin iki ve üçüncü cümlesinden hareketle de “C” seçeneğine kolayca ulaşabiliriz.
Metinde Mısırlıların güneş saatini kullandığından söz edilmiş fakat bu saati kimin icat ettiğinden söz edilmemiştir. Bu nedenle
doğru cevap, D seçeneğidir.

Etkinlik-1
Aşağıdaki metinlerden çıkarılamayacak yargıları işaretleyiniz.
a. Amerikan Kalp Cemiyetinin yıllık toplantısında sunulan b. Yirmi beşinde şöhretin zirvesine erişen şair, elli beşinde
bir bildiriye göre bir fincan kahvede bulunan kafein, par- unutulmuştu. Daha mı kötü yazıyordu? Hayır... Okuyu-
mak uçlarındaki damarlarda kan akımının %30 artması- cularını kaybetmişti sadece, okuyucularını ve hayran-
nı sağlamaktadır. Bu etki, kalp sağlığı açısından faydalı larını. Onlara gereken değeri vermemişti zamanında.
olarak değerlendirilmektedir. Öte yandan günde bir fin- Onları kendinden aşağılarda gördüğü için kaybeden
can kahve içmek, zinde olmamıza katkı sağlamakta ve kendisi oldu.
zihinsel faaliyetleri olumlu etkilemektedir. Aşırı tüketildi-
ğinde ise kahvenin kalp ve karaciğere zararlı etkilerinin
olduğu saptanmıştır.

Kahve, kan dolaşımını hızlandırmaktadır. Okuyucularına gereken değeri vermeyen sa-
natçılar unutulmaya mahkûmdur.
Günde bir fincan kahve içmek, zinde kalmayı Sanatçılar her zaman toplumdaki sıradan in-
destekler. sanlardan üstündür.
Aşırı kahve tüketimi sağlık açısından bir sorun Kendisini okuyucusundan üstün gören sa-
oluşturmaz. natçı gördüğü ilgiyi kaybeder.

83