Page 40 - 7..SINIF TEMEL KİTAP TÜRKÇE

2. Bölüm Cümlede Anlam

Fön: Neden-sonuç cümlelerinde neden gerçekleşmiş, sonuç Örnekler:
Örnekler:
ise gerçekleşmiş ya da gerçekleşecektir. Kaza yapmamak için trafik kurallarına uyuyordu.
“Hasta olduğu için okula gelemedi.” cümlesinde iki eylem de Amaç Sonuç
gerçekleşmiştir. Mesaiye yetişeyim diye erken uyandı.
Amaç Sonuç
2. Amaç-Sonuç Cümleleri Onunla buraya mobilya bakmaya geldik.
Bir yargının, amacıyla birlikte verildiği cümlelerdeki anlam Amaç Sonuç
ilişkisine amaç-sonuç ilişkisi denir. “Maksat, gaye” anlamı Kar topu oynamak üzere dışarı çıktık.
taşıyan bu tür cümleler “için, diye, üzere” gibi edatlarla kuru- Amaç Sonuç
labilir. Bu tür cümlelerin yüklemine “Hangi amaçla?” sorusu-
nu sorduğumuzda cevap alabiliriz. Fön: Amaç-sonuç cümlelerinde amacın gerçekleşip gerçek-
“Zehra, yazılıdan zayıf almamak için düzenli ders çalışıyor.” leşmediği belli değildir. Örneğin “Zehra, yazılıdan zayıf alma-
cümlesinde Zehranın, yazılıdan zayıf almamak maksadıyla mak için düzenli çalışıyor.” cümlesinde Zehra’nın yazılıdan
düzenli ders çalıştığı ifade edilmiştir. (Zehra, hangi amaçla zayıf not alıp almadığı belli değildir.
düzenli ders çalışıyor?)

Etkinlik-2
Aşağıdaki cümlelerin neden-sonuç mu, amaç-sonuç mu bildirdiğini örnekteki gibi işaretleyiniz.

Cümleler Neden-Sonuç Amaç-Sonuç

1. Akşam saatlerinde trafik çok yoğun olduğundan eve ulaşmam uzun sürüyor. 4

2. Çocuklar bahçede oynasın diye onlara futbol topu aldım.

3. Aslı, ilaç almak için eczaneye gitmiş.

4. Ağaçları zamanında ilaçlayamadığından elmalara kurt düşmüş.

5. Şehrin gürültüsünden kurtulmak için Pozantı’ya yerleşmeye karar verdim.

6. Bu sene kış çetin geçtiği için köy halkı yakacak sıkıntısı yaşadı.

7. Gözlüğünü düzenli şekilde takmadığından başı ağrıyordu.

8. Yaşlı adam, lambayı söndürmek üzere yerinden kalktı.

3. Koşul-Sonuç Cümleleri 4. Karşılaştırma Cümleleri
Bir olay, durum ya da oluşun gerçekleşmesini veya gerçek- İki olayın ya da varlığın farklılıklarını veya ortak yönlerini orta-
leşmemesini bir koşula (şarta) bağlayarak anlatan cümlelere ya koyan cümlelere karşılaştırma cümleleri denir.
koşul-sonuç cümleleri denir. Koşul cümleleri “Hangi şartla?”
Örnekler:
sorusuna yanıt verir. Örnekler:
Örnekler:
Örnekler: Bu akşamki yemek geçen akşamkinden daha güzeldi.
Yağmur yağarsa hava serinler. Son makalesinde de küresel ısınmadan bahsetmiş.
Biraz çaba gösterdik mi işleri hemen bitiririz. Geçen seneye göre boyun epey uzamış.
Bizler çalıştıkça ülkemiz ileriye gidecektir. Davranışlarımız sözlerimizden daha etkilidir.
Doktorun uyarılarını dinleyince sağlığına kuvuşursun.

38