Page 39 - 7..SINIF TEMEL KİTAP TÜRKÇE
P. 39

2. Bölüm                                                                             7. Sınıf Türkçe


          ÖZNEL-NESNEL CÜMLELER / NEDEN-SONUÇ İLİŞKİSİ / AMAÇ-SONUÇ İLİŞKİSİ / KOŞUL-SONUÇ İLİŞKİSİ / KARŞILAŞTIRMA


          Bir duygu, düşünce, olgu, durum ya da olayı anlatan söz di-  Özbaşı köyü, Akdeniz Bölgesi’nde yer alan bir köydür. (Nes-
          zisine cümle denir.                                   nel anlatımlı cümle)
          Örnekler:
          Örnekler:                                             Mavi kazak İbrahim’e çok yakışmış. (Öznel anlatımlı cümle)
          •  Girebilirsiniz.                                    İbrahim’in  üzerinde  mavi  bir  kazak  vardı.  (Nesnel  anlatımlı
          •  Yarınki toplantıya ben de katılacağım.             cümle)
          •  Sınavdaki soruların birçoğu oldukça kolaydı.

          Anlatımlarına Göre Cümleler                           Fön: Bir bilginin doğru veya yanlış olması cümleyi öznel ya
          1. Öznel ve Nesnel Cümleler                           da nesnel yapmaz. Önemli olan cümledeki bilginin kanıtlana-
          Kişisel görüş ve duygu bildiren, kanıtlanamaz yargılar içe-  bilir olmasıdır.
          ren cümlelere öznel cümle; kişisel görüş ve duygu bildir-
                                                                Örnekler:
          meyen,  kanıtlanabilir  yargılar  içeren  cümlelere  ise  nesnel   Örnekler:
          cümle denir.                                          “Bir yılda on bir ay ve dört mevsim vardır.”
          Örnekler:                                             Bu cümledeki bilgi yanlış olsa da cümle nesneldir.
          Örnekler:
          Özbaşı köyünün insana huzur veren ve insanın içini ferahla-
          tan bir havası var. (Öznel anlatımlı cümle)

          Etkinlik-1

          Aşağıdaki cümlelerden öznel anlatımlı olanların karşısına “Ö” nesnel anlatımlı olanların karşısına “N” yazınız.

                                                       N/Ö                                                   N/Ö
          1. Toplantıya Alper Bey dışında tüm çalışanlar ka-  6.  Merakla beklenen film saat 21.45’te başlayacak-
              tıldı.                                              mış.
          2. Anadolu kilimlerinde renkler ve desenler muhte-  7.  Evimizin güneye bakan balkonundan Elif’in okulu
              şem bir uyum içindedir.                             gözüküyor.
          3. Hüseyin  Pehlivan,  Çukurova  Üniversitesini  bi-  8.  İşleri yetiştirebilmek için günün en güzel saatlerin-
              rincilikle bitirmiş.                                de bile çalışmak zorundaydı.
          4. Yazarın satış rekorları kıran son romanının konu-  9.  Evin tadilatını Rüstem Usta ile İrfan Usta birlikte
              su bir hayli ilginçmiş.                             yaptı.
          5. İlçemizdeki barajın doluluk oranı kuraklık nede-
              niyle %50’ye düşmüş.                           10.  Kar tatilini tüm öğrenciler çok sever.


                                                                Örnekler:
          Neden-Sonuç / Amaç-Sonuç / Koşul-Sonuç ve Karşılaştırma   Örnekler:
          Cümleleri                                             Sular kesik olduğu için balkonu yıkayamadım.
          1. Neden-Sonuç (Sebep-Sonuç) Cümleleri                       Sebep               Sonuç
          Bir yargının, gerekçesiyle birlikte verildiği cümlelerdeki anlam
          ilişkisine neden-sonuç ilişkisi denir. Bu cümlelerin yüklemine   Trafik kurallarına uymadığından kaza yaptı.
                                                                          Sebep             Sonuç
          “neden” ve “niçin” sorularını sorduğumuzda yanıt alabiliriz.
          “Zehra,  düzenli  ders  çalışmadığı  için  yazılıdan  zayıf  aldı.”
          cümlesinde Zehra’nın yazılıdan zayıf almasının sebebi, dü-  Mesaiye sürekli geç kalıyor diye işten çıkarıldı.
                                                                          Sebep             Sonuç
          zenli ders çalışması olarak ifade edilmiştir. (Zehra neden za-
          yıf aldı?)

                                                                                                               37
   34   35   36   37   38   39   40   41   42   43   44