Page 35 - 7. SINIF TK SOSYAL BİLGİLER

Test-1
BİR DEVLET DOĞUYOR - I
1. Tarım ve hayvancılık Osmanlı ekonomisini oluşturmak- 3. Osmanlı Devleti’nin kurulduktan sonra hızla büyüme-
taydı. Büyük bölümü devlete ait olan ekilebilir arazilerde sindeki en büyük etkenlerden biri gaza anlayışının
halk tarafından tarım yapılır ve devlete vergi ödenirdi. hâkim olmasıdır. Gaza, Osmanlı’da sultanlar için dinî
bir görevdir. Sadece Osman Gazi Dönemi’nde değil,
Tımar sistemi ile üretimde süreklilik olur, yetiştirilen
sonraki tüm dönemlerde de gaza anlayışının geçerli
askerler ile bölgenin güvenliği sağlanırdı. Ancak Osmanlı
olmasının en büyük sebeplerinden biri dinî bir görev
ekonomisi sadece tarım ve hayvancılıktan ibaret değildi; olarak görülmesidir. Osmanlı Devleti’nin fetih politikası-
şehir ve kasabalarda küçük imalathaneler bulunur, bura- na yön veren yegâne anlayış da cihat ve gaza anlayışı-
larda da üretim yapılırdı. Bu imalathanelerde başlıca dır. Osmanlı Devleti, Bizans’ı fethederken bu anlayış
üretilen ürünlere silah, sabun, ayakkabı, yorgan gibi sayesinde birçok beyliğin de desteğini almıştır.
İslamiyet öncesinde Kahraman anlamına gelen Alp
ürünleri örnek verebiliriz. Ayrıca baharatçılık, nalbantlık,
unvanı, İslamiyet sonrasında kahramanlığın yanına der-
dokumacılık, dericilik ve madencilik de oldukça gelişen
vişliği de ekleyen Alperen ve gazi unvanına dönüşmüş-
zanaatlar arasındaydı. tür. Orhan Gazi’nin Bursa’da yaptırdığı bir caminin
Buna göre Osmanlı Devleti’nin ekonomisi ile ilgili kitabesinde gazalar sultanı yazmaktadır. Buradan da
aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz? anlaşılmaktadır ki gaza anlayışı Osmanlı Devleti’nin
kuruluşunda çok önemli bir yere sahiptir.
A) Osmanlı Devleti ekonomisini tarım ve hayvancılık
Buna göre gaza anlayışının Osmanlı Devleti için
üzerine kurmuştur.
önemi hakkında aşağıdaki yargılardan hangisine
B) İmalathanelerde farklı ürünler üretilmiştir.
ulaşılamaz?
C) Osmanlı Devleti’nde tarım üretimi halk tarafından
A) Birçok beylik gaza anlayışı sayesinde Osmanlı Dev-
yapılmaktadır. leti’ne destek vermiştir.
D) Osmanlı Devleti’nin ekonomisi kurulduğu günden B) Osmanlı Devleti’nin yönetim politikasında gaza an-
itibaren her zaman güçlü olmuştur. layışı önemli bir yere sahiptir.
C) Gaza anlayışını en iyi uygulayan padişah Osman
Gazi’dir.
D) Gaza politikası Osmanlı Devleti’nin gücünün ve top-
rak bütünlüğünün artmasında etkili olmuştur.
2. … Böylece devlet elinde toplanan çok sayıda pencik
oğlandan, sultan kapısında yeni bir asker, yeniçeri (yeni 4. Osmanlı Devleti iskân politikasını sistematik biçimde
asker) yapma fikri oluşur. Oğlanlar, Bursa civarında Türk gerçekleştirip bazı kurallara önem verirdi. Bunlar:
köylerine gönderilir; Türkçe öğrenip İslamlaşmaları sağ- • İskâna tabi tutulan halktan vergi alınmaz, halkın bir-
lanır. Sonra bunlar, bir kışlada toplanıp Sultan’ın emrine çok ihtiyacı karşılanırdı.
• Aralarında sorun olan ya da güvenliği tehdit edebile-
bir “yoldaş” ordu, yeniçeri ordusunu oluştururlar.
ceği düşünülen aileler farklı yerlere iskân ettirilirdi.
Halil İNALCIK Devlet-i Aliyye (Osmanlı İmparatorluğu • İskâna tabi tutulanlara toprak vererek boş arazilerin
Üzerine Araştırmalar-I) (Düzenlenmiştir.) üretime katılması sağlanırdı.
Verilen metinde Osmanlı Devleti’nde uygulanan devşir- • İskâna tabi tutulanlar genellikle yakın yerlerden geti-
rilirdi.
me sistemi ile ilgili bilgiler yer almaktadır.
• İskâna tabi tutulan halkın, belirli bir sebep olmaksızın
Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşıla- en az beş yıl başka yere gitmesine izin verilmezdi.
maz? Buna göre Osmanlı Devleti’nin iskân politikası ile
A) Pencik oğlanları eğitilerek asker olarak yetiştirilmiş- ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?
tir. A) İskân politikası Osmanlıda toprak üretimini artırma-
B) Pencik oğlanları Bursa civarındaki yerleşim yerlerin- da önemli bir rol oynamıştır.
B) İskân politikasının uygulandığı yerlerdeki insanlar
de yaşamıştır.
vergiden muaf tutulmuştur.
C) Devşirilen pencik oğlanları sayesinde savaşlarda za-
C) Osmanlı Devleti iskân politikasıyla toprak güvenliği-
fer kazanılmıştır. ni kontrol altına almıştır.
D) Türk-İslam kültüründe yetiştirilen pencik oğlanlar, D) Osmanlı Devleti’nde iskân politikası uzun yıllar uy-
Yeniçeri Ocağı’nı oluşturmuştur. gulanmıştır.

33