Page 33 - 7. SINIF TK SOSYAL BİLGİLER
P. 33

2. ÜNİTE                                                                             SOSYAL BİLGİLER
 NOTLARIM
 NOTLARIM
                                                      BİR DEVLET DOĞUYOR




                                          1243 yılında Moğollar ve Türkiye Selçukluları arasında yapılan Kösedağ Savaşı,
            İskân politikası: Yerleştirme po-
            litikasıdır.  Göçebe  Türkmenlerin   Türkiye Selçuklu Devleti’nin yenilgisiyle sonuçlanmıştır.
            Balkanlardaki yeni fethedilen top-
            raklara  yerleştirilmesidir. Bu poli-  Osmanlı Devleti’nin Kısa Sürede Büyümesinin Nedenleri
            tika ile Balkanlarda Türk ve Müslü-
            man nüfus artmış ve bu bölgelerin
            Türkleşmesi hızlanmıştır.       •  Coğrafi konumunun elverişli olması
            Gaza ve cihat anlayışı: Osman-  •  Anadolu’da siyasi birliğin olmaması
            lı Devleti’nde İslam dinini yaymak
            ve korumak amacıyla Müslüman    •  Kuruluş Dönemi’nde yetenekli padişahların iş başında olması
            olmayanlara karşı yapılan kutsal   •  Bizans’ın güçsüz durumda olması
            savaşa gaza denir. Cihat ise İslam
            dinini dört bir tarafa ulaştırmak   •  Diğer beyliklerle iyi ilişkiler kurması
            için yapılan her türlü mücadele-  •  Yönetimi altındaki milletlere hoşgörülü ve adaletli olması
            dir.
                                            •  Ahilik teşkilatının desteğinin alınması

                                            •  Balkanlarda ve Avrupa’da güçlü devletlerin olmaması
                                            •  Gaza ve cihat anlayışını benimsemesi
            Devşirme sistemi: Osmanlı Devleti
            fethettiği  Rumeli  topraklarında-  •  Fethedilen yerlere Türkmenlerin yerleştirilmesi (iskân politikası)
            ki  8-18  yaş  aralığındaki  Hristiyan
            çocukları  alır,  Müslüman  ailelerin
            yanına yerleştirirdi. Güçlü olan ço-
            cuklar acemi ocağına, zeki olanlar
            ise ileride yönetici olmak üzere en-  Osmanlı’da Askerî Yapı
            derun mektebine alınırdı.
            Tımar  sistemi:  Devlet  kendisine   •  Orhan Bey Dönemi’nde  yaya ve müsellem (atlılar) adıyla ilk düzenli ordu
            ait  boş  arazileri  topluma  hizmet   kurulmuştur.
            eden  kişilere  tımar  olarak  verirdi.
            Araziyi  alan  kişi  topraktan  elde   •  Osmanlı Devleti’nin asker ihtiyacı devşirme ve tımar sistemleri ile karşılanmış-
            ettiği gelir ile asker yetiştirirdi. Bu   tır.
            askerlere tımarlı sipahi adı verilir-
            di.  Tımarlı  sipahiler  barış  zamanı
            kendilerine verilen toprakları korur,
            savaş zamanı ise orduya katılırdı.  Divan Teşkilatı
            DİKKAT!!!
            Verilen  toprak,  üretimde  sürek-  •  Orhan Bey zamanında kurulmuştur.
            liliği sağlamak için toprağı üç yıl     Divan üyeleri şunlardır:
            üst üste ekmeyen kişilerin elinden
            alınmıştır.                     •  Sadrazam: Padişahtan sonra en yetkili devlet adamıdır. Padişah sefere
                                               katılmadığında orduyu komuta etme yetkisine sahiptir.
                                            •  Vezirler: Sadrazamın yardımcılarıdır. Askerî ve siyasi işlerden sorumlu kişilerdir.
                                            •  Kazasker: Eğitim ve adaletten sorumludur. Büyük davalara bakmaktadır.
                                            •  Defterdar: Mali (ekonomik) işlerden sorumludur.
            Kösedağ Savaşı yenilgisinden son-  •  Nişancı: Dîvân-ı Hümâyun’da alınan kararların yazışmalarını yürüten görevli-
            ra Anadolu’da siyasi boşluk oluş-  dir. Padişah tuğrasını taşımaktadır.
            muş  ve  bunun  üzerine  Türkmen   •  Şeyhülislam: Divan toplantılarında alınan kararların dine uygunluğunu
            boyları  bölgede  bağımsızlıklarını   kontrol etmektedir.
            ilan  etmiştir.  Böylece  içinde  Os-
            manlı Beyliği’nin de olduğu İkinci   •  Kaptan-ı Derya: Donanma komutanı olarak toplantılara katılmaktadır.
            Beylikler Dönemi başlamıştır.


                                                                                                               31
   28   29   30   31   32   33   34   35   36   37   38