Page 33 - 7. SINIF TK SOSYAL BİLGİLER
P. 33
2. ÜNİTE SOSYAL BİLGİLER
NOTLARIM
NOTLARIM
BİR DEVLET DOĞUYOR
1243 yılında Moğollar ve Türkiye Selçukluları arasında yapılan Kösedağ Savaşı,
İskân politikası: Yerleştirme po-
litikasıdır. Göçebe Türkmenlerin Türkiye Selçuklu Devleti’nin yenilgisiyle sonuçlanmıştır.
Balkanlardaki yeni fethedilen top-
raklara yerleştirilmesidir. Bu poli- Osmanlı Devleti’nin Kısa Sürede Büyümesinin Nedenleri
tika ile Balkanlarda Türk ve Müslü-
man nüfus artmış ve bu bölgelerin
Türkleşmesi hızlanmıştır. • Coğrafi konumunun elverişli olması
Gaza ve cihat anlayışı: Osman- • Anadolu’da siyasi birliğin olmaması
lı Devleti’nde İslam dinini yaymak
ve korumak amacıyla Müslüman • Kuruluş Dönemi’nde yetenekli padişahların iş başında olması
olmayanlara karşı yapılan kutsal • Bizans’ın güçsüz durumda olması
savaşa gaza denir. Cihat ise İslam
dinini dört bir tarafa ulaştırmak • Diğer beyliklerle iyi ilişkiler kurması
için yapılan her türlü mücadele- • Yönetimi altındaki milletlere hoşgörülü ve adaletli olması
dir.
• Ahilik teşkilatının desteğinin alınması
• Balkanlarda ve Avrupa’da güçlü devletlerin olmaması
• Gaza ve cihat anlayışını benimsemesi
Devşirme sistemi: Osmanlı Devleti
fethettiği Rumeli topraklarında- • Fethedilen yerlere Türkmenlerin yerleştirilmesi (iskân politikası)
ki 8-18 yaş aralığındaki Hristiyan
çocukları alır, Müslüman ailelerin
yanına yerleştirirdi. Güçlü olan ço-
cuklar acemi ocağına, zeki olanlar
ise ileride yönetici olmak üzere en- Osmanlı’da Askerî Yapı
derun mektebine alınırdı.
Tımar sistemi: Devlet kendisine • Orhan Bey Dönemi’nde yaya ve müsellem (atlılar) adıyla ilk düzenli ordu
ait boş arazileri topluma hizmet kurulmuştur.
eden kişilere tımar olarak verirdi.
Araziyi alan kişi topraktan elde • Osmanlı Devleti’nin asker ihtiyacı devşirme ve tımar sistemleri ile karşılanmış-
ettiği gelir ile asker yetiştirirdi. Bu tır.
askerlere tımarlı sipahi adı verilir-
di. Tımarlı sipahiler barış zamanı
kendilerine verilen toprakları korur,
savaş zamanı ise orduya katılırdı. Divan Teşkilatı
DİKKAT!!!
Verilen toprak, üretimde sürek- • Orhan Bey zamanında kurulmuştur.
liliği sağlamak için toprağı üç yıl Divan üyeleri şunlardır:
üst üste ekmeyen kişilerin elinden
alınmıştır. • Sadrazam: Padişahtan sonra en yetkili devlet adamıdır. Padişah sefere
katılmadığında orduyu komuta etme yetkisine sahiptir.
• Vezirler: Sadrazamın yardımcılarıdır. Askerî ve siyasi işlerden sorumlu kişilerdir.
• Kazasker: Eğitim ve adaletten sorumludur. Büyük davalara bakmaktadır.
• Defterdar: Mali (ekonomik) işlerden sorumludur.
Kösedağ Savaşı yenilgisinden son- • Nişancı: Dîvân-ı Hümâyun’da alınan kararların yazışmalarını yürüten görevli-
ra Anadolu’da siyasi boşluk oluş- dir. Padişah tuğrasını taşımaktadır.
muş ve bunun üzerine Türkmen • Şeyhülislam: Divan toplantılarında alınan kararların dine uygunluğunu
boyları bölgede bağımsızlıklarını kontrol etmektedir.
ilan etmiştir. Böylece içinde Os-
manlı Beyliği’nin de olduğu İkinci • Kaptan-ı Derya: Donanma komutanı olarak toplantılara katılmaktadır.
Beylikler Dönemi başlamıştır.
31

