Page 24 - 8.SINIF TEMEL KİTAP T.C.İKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK
P. 24
ADIM ADIM LİDERLİĞE
5. “... Ordu mensupları cemiyet içinde kaldıkça millete 6.
dayanan bir parti kuramayız. Orduyu da zaafa uğratırız.
Bugün mensuplarının çoğu İttihat ve Terakki
Cemiyeti’nin üyesi olan 3. Ordu esas itibarıyla modern
bir ordu sayılamaz. Ordu ile cemiyeti ayıralım. Cemiyet
tam manasıyla siyasi bir parti halinde milletin bünyesin-
de kök salsın. Ordu da asli vazifesiyle uğraşsın...”
Fethi Tevetoğlu, Atatürk ve İttihat Terakki, s. 617
(Düzenlenmiştir.)
Buna göre Atatürk’ün ordu ve siyaset arasındaki
ilişki için;
I. Güçlü bir ordunun temeli birlik ve beraberlik üzeri-
ne atılmadır.
II. Siyasetin içinde yer alacak kişilerin ordudan bağım-
sız olması gerekir.
III. Siyasetin gücünü alacağı yer askerîye değil Türk ROMANYA SIRBİSTAN KARADAĞ OSMANLI
DİĞER
milletidir. BULGARİSTAN YUNANİSTAN ARNAVUTLUK DEVLETLER
II. Balkan Savaşı Sonrasında Balkanlar
yargılarından hangilerini savunduğu söylenebilir?
Verilen haritaya göre aşağıdakilerin hangisine ula-
A) Yalnız I B) Yalnız II
şılamaz?
C) I ve II D) II ve III
A) Yunanistan, Ege adalarını işgal etmiştir.
B) Osmanlı Devleti, Balkan topraklarındaki hâkimiyetini
kaybetmiştir.
C) Osmanlı Devleti ile Bulgaristan’ın kara sınırı vardır.
D) Türk ordusunda yenilik gereksinimi ortaya çıkmıştır.
7.
Mustafa Kemal, Selanik’te toplanan İttihat ve Terakki Cemiyeti kongresinde yaptığı konuşmasında: “Ordu mensupları
Cemiyet içinde kaldıkça, millete dayanan bir parti kuramayız. Orduyu da zaafa uğratırız. Bugün mensuplarının çoğu
İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin üyesi olan 3’üncü Ordu, esas itibarıyla modern bir ordu sayılamaz. Ordu ile Cemiyet’i
ayıralım. Cemiyet, tam manasıyla siyasi bir parti halinde milletin bünyesinde kök salsın. Ordu da aslî vazifesiyle uğ-
raşsın. Bunun için Cemiyet’in muhtaç olduğu subayları veyahut Cemiyet’te kalmak isteyen ordu mensuplarını, istifa
suretiyle ordudan çıkaralım. Siyasi bir teşekküle girmelerini önleyecek kanuni müeyyideler (yaptırım) koyalım.” diyerek
İttihat ve Terakki Cemiyeti ile arasındaki görüş ayrılıklarını daha da belirginleştirdi. Kongreden sonra İttihat ve Terakki
Cemiyeti ile yaşadığı siyasi görüş ayrılıkları nedeni ile Mustafa Kemal mesleki çalışmalarına ağırlık verdi. Mahmut Şev-
ket Paşa’nın kurmay başkanlığı görevini başarıyla sürdürdü.
A. Fethi Tevetoğlu, Atatürk ve İttihat Terakki, s. 617 (Düzenlenmiştir.)
Verilen metinden hareketle Mustafa Kemal ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?
A) İttihat ve Terakki Cemiyeti ile fikir ayrılıkları yaşamıştır.
B) Balkan Savaşları sırasında Mustafa Kemal’in öngörüleri gerçekleşmiştir.
C) Ordu mensuplarından Cemiyet’e devam etmek isteyenlerin ordudan ayrılmasını istemiştir.
D) Ordu mensuplarının siyasi oluşumlara girmelerini engellemek için hukuki düzenlemelerin yapılmasını istemiştir.
22

